Onderwaterbos

Het Onderwaterbos is gemaakt om op een desktop te beleven, anders zie je de visjes niet zwemmen en kan je niet zien hoe het bos zich ontwikkelt. Ga naar onderwaterbos.livinglandscapes.nl op je Mac of PC - het liefste in Chrome.

Toch op mobiel bekijken? Switch naar Landscape-modus om een indruk te krijgen.

1925
1975
2021
2050

<h5>Atlantische Steur</h5>Eén van de grootste Europese zoetwatervissen, hij kan tot meer dan twee meter lang worden! Is tegenwoordig uit Nederland verdwenen, maar misschien dat ie in de toekomst weer terugkomt?

<h5>Noordzeehouting</h5>Het is niet anders: onze voorouders hebben het ecosysteem van deze vis zoveel schade aangebracht, dat deze vis is uitgestorven. Een vergelijkbare soort uit de Oostzee komt nu soms eens kijken of het de plek van deze verdwenen soort kan overnemen.

<h5>Atlantische Zalm</h5>Vroeger leefde deze nog volop in onze rivieren, omdat hij boven in de rivieren paaide. Hoe meer doorgangen er werden afgesloten, hoe moeilijker hij het kreeg.

<h5>Atlantische Zalm</h5>Vroeger leefde deze nog volop in onze rivieren, omdat hij boven in de rivieren paaide. Nu zijn veel van die gebieden afgesloten - maar er zijn pogingen ze weer te herstellen.

<h5>Snoek</h5>Een echte jager - vooral op de eigen soort! Snoeken eten snoeken, en als er geen waterplanten zijn, kunnen kleine snoeken zich niet verstoppen en worden ze opgegeten. Daardoor krijgen sommige prooivissen teveel kans. Een meer natuurlijke oever kan jonge snoeken helpen.

<h5>Barbeel</h5>Deze kwam vroeger nog veel voor, maar heeft stroming, een natuurlijke oever en onvervuild water nodig. Wie weet brengt de toekomst herstel voor de barbeel.

<h5>Zeeforel</h5>De zeeforel komt vanuit zee onze rivieren op om te paaien.

Hoe was het ooit?

Een ‘ongerept’ Haringvliet bestaat al eeuwen niet meer, maar een eeuw geleden ging het wel beter dan nu.

Biodiversiteit

Waterkwaliteit

Leefomgeving

<h5>Brasem</h5>Als er genoeg waterplanten zijn, is de hoeveelheid brasem stabiel. Maar in andere jaren groeide de hoeveelheid brasem enorm. Zoek uit waarom!

<h5>Baars</h5>Dit is een vis die veel voorkomt in Nederland, dus ook in het Haringvliet!

<h5>Brasem</h5>Op een gegeven moment waren er op sommige plekken alleen nog maar Brasems te vinden. Kijk bij andere jaartallen waarom.

<h5>Zeeforel</h5>Een enkele zeeforel wist in 1925 zijn weg nog te vinden naar de Nederlandse wateren. De vis kwam van zee Nederland ingezwommen.

--->

Afgesloten en doods

Eeuwen van bedijking, vervuiling en afsluiting eisten rond 1975 hun tol. Lees in de hotspots wat we verkeerd deden.

Biodiversiteit

Waterkwaliteit

Leefomgeving

<h5>Baars</h5>Een veelvoorkomende zoetwatervis, die vroeger een nog veel belangrijkere rol in het ecosysteem had dan nu.

<h5>Blankvoorn</h5>Nederlands meest voorkomende vis. Zelfs in voedselarm water zit meestal wel blankvoorn.

<h5>Zwartbekgrondel</h5>Deze is pas net in Nederland, maar zit nu al overal!

<h5>Brasem</h5>Er kwamen op sommige plekken zóveel brasems, dat men sprak van 'verbraseming'. Dat kwam door een gebrek waterplanten, waar vijanden als de snoek zich op jonge leeftijd in verschuilen. Als er genoeg vijanden van de brasem zijn, komen er niet teveel.

<h5>Zeeforel</h5>Een enkele zeeforel heeft een weg kunnen vinden door de kier en is op weg naar paaigronden: brongebieden van snelstromende beken en rivieren stroomopwaarts. Daar kunnen ze hun eieren met grind bedekken.

<h5>Meerval</h5>Een bijzonder grote vis die al lang uit Nederland was verdwenen, maar nu weer wordt gesignaleerd. Dit bijzondere dier is bijna helemaal blind en vindt zijn prooien in troebel water door met zijn huid het water te 'proeven' als een soort reuzachtige tong.

In 2021 ontwikkelen we het Onderwaterbos

Om de biodiversiteit te herstellen willen we vanaf 2021 het Onderwaterbos gaan ontwikkelen, te beginnen in het Haringvliet. Bekijk de tooltips en zie waarom.

Biodiversiteit

Waterkwaliteit

Leefomgeving

<h5>Baars</h5>Dit is een vis die veel voorkomt in Nederland, dus ook in het Haringvliet! Het is een belangrijke voedselbron voor sommige andere vissen, zoals de snoek.

<h5>Atlantische Zalm</h5>Dankzij de kier in de Haringvlietdam kan de zalm weer onze rivieren op. Hoeveel zouden er komen? Klik maar eens rond en kom erachter hoeveel er passen! ;)

<h5>Zwartbekgrondel</h5>Dit is een exoot die pas sinds kort in Nederland is en nu overal op de bodem te vinden is. Waarschijnlijk dankzij een recent kanaal tussen de Main en de Donau waardoor de grondel onze kant op kon komen. Exoten zijn <i>an sich</i> geen probleem, zolang er maar balans is in het ecosysteem en niet één soort alles overneemt. De zwartbekgondel gaat wel de concurrentie aan met soorten die hier al langer zijn. Maar: exoten zullen in Nederland altijd bestaan. De natuur houdt zich nou eenmaal niet aan menselijke grenzen.

<h5>Brasem</h5>Er kwamen op sommige plekken zóveel brasems voor, dat men sprak van 'verbraseming'. Dat kwam door een gebrek waterplanten, waar vijanden als de snoek zich op jonge leeftijd in verschuilen. Als er genoeg vijanden van de brasem zijn, komen er niet teveel.

<h5>Snoek</h5>Een echte jager - vooral op de eigen soort! Snoeken eten kleine snoekjes, en als er geen waterplanten zijn, kunnen die kleine snoekjes zich niet verstoppen en worden ze opgegeten. Daardoor krijgen prooivissen als brasems teveel kans. Een meer natuurlijke oever kan jonge snoeken helpen en het aantal brasems terugdringen.

<h5>Deense Houting</h5>Familie van de in Nederland uitgestorven Noordzeehouting, die een eeuw geleden nog wel in Nederland voorkwam maar sindsdien is uitgestorven. Deze variant komt uit de Oostzee. Welke variant was er in 1925?

<h5>Barbeel</h5>Deze kwam vroeger nog veel voor, maar heeft stroming, een natuurlijke oever en onvervuild water nodig. Héél langzaam lijkt deze soort zich nu weer te herstellen.

Dit is het Onderwaterbos. Een nieuw ecosysteem gemaakt van dode bomen, waar zowel dieren als mensen van kunnen genieten. Vroeger was er veel dood hout in de Nederlandse rivieren, wat bescherming en voedsel gaf aan tal van soorten. Toen we dit wilde hout hebben weggehaald uit veiligheidsoverwegingen, zagen we welke verschralende invloed dit had op het ecosysteem. Daarom wordt nu nagedacht over hoe we dood hout weer veilig kunnen terugbrengen in de rivieren.

Het Onderwaterbos wordt een ecosysteem voor dieren waar mensen ook van kunnen genieten. Op de plek kunnen mensen boven water leren over de biodiversiteit in Nederland en hoe we het onderwaterleven een handje kunnen helpen om zich te herstellen.

Lang geleden was er van nature dood hout in de Nederlandse rivieren. Ga op zoek bij de andere jaartallen om meer te leren over de rol van dood hout in het water.

Er zijn steeds meer pogingen om de natuur in Nederland zich te laten herstellen. Zo is de sluis van de Haringvlietdam op een kier gezet, nadat deze als onderdeel van de Deltawerken is afgesloten. Door de dam zo nu en dan op deze kier te zetten, krijgen meer soorten een kans om onze delta te verrijken.

De vissen die hier rondzwemmen zijn zo een handje geholpen door de mens. Als wij de natuurlijke dynamiek in een gebied kunnen terugbrengen na eeuwen van het terugdringen van de natuur, kunnen we de soortenrijkdom van Nederland helpen.

Kijk eens rond bij de andere jaartallen om te kijken hoe het Haringvliet is veranderd door het ingrijpen van de mens - en onze pogingen om de natuur zichzelf nu weer te laten herstellen.

Welkom bij het Onderwaterbos

Een toekomstige hotspot voor alles dat leeft

Beleef deze digitale biotoop. Ga op zoek naar de lessen die we hebben geleerd over het verbeteren van de biodiversiteit!

Biodiversiteit

Waterkwaliteit

Leefomgeving

Onderwaterbos

Een hotspot voor diversiteit

Het Onderwaterbos is een groep oude bomen die zijn vastgemaakt aan de bodem van een water. Het creëert zo een nieuwe biotoop. Hoe meer tijd het Onderwaterbos krijgt, hoe meer het zal verwilderen. Daardoor kan het plaats bieden aan steeds meer beestjes.

Er zijn in Nederland steeds meer initiatieven om de natuur in Nederland zich te helpen herstellen. Het verbeteren van de biodiversiteit is één van de grootste opgaven van Nederland. Beleef hierboven het digitale onderwaterbos, of blijf lezen voor meer informatie.

Een boost voor de biodiversiteit

Dood hout zorgt voor een nieuwe biotoop in het water. Hard nodig, in een land dat we lange tijd flink bewerkt hebben met machines. Door dijken aan te leggen, dammen aan te leggen en rivieren op te schonen, hebben we veel leefomgevingen voor planten en dieren weggehaald. Hun aantallen zijn enorm afgenomen, sommige soorten zijn helemaal uit ons land verdwenen of zelfs voor altijd uitgestorven.

Al op een paar plaatsen zijn in Nederland experimenten geweest met het laten afzakken van dood hout. De resultaten zijn hoopgevend: al binnen de kortste keren bleek deze nieuwe habitat een enorme boost voor de biodiversiteit.

Trekpleister voor mensen

Het Onderwaterbos maakt het herstel van de onderwaterwereld zichtbaar voor een breder publiek, door niet alleen natuur maar ook mensen te verbinden met deze plek. De menselijke beleving van het Onderwaterbos is belangrijk. Deze nieuwe biotoop zorgt er zo voor dat het gesprek over de nieuwe natuur in Nederland wordt verbreed naar een grotere doelgroep.

Een Onderwaterbos kan zo niet alleen een trekpleister voor dieren, maar ook voor mensen die nieuwsgierig zijn naar de nieuw gecreëerde biodiversiteit!

Over Living Landscapes

Ontwerpbureau Living Landscapes wil met het Onderwaterbos de aandacht vestigen op het belang van biodiversiteit en en de initiatieven om deze te herstellen. We schijnen graag een licht op deze discussie met architectuur die tot de verbeelding spreekt.

Omdat het Onderwaterbos nog in ontwikkeling is en bijvoorbeeld nog op zoek is naar nieuwe locaties, hoort Living Landscapes graag over mogelijkheden voor samenwerking. Neem contact op via de contactpagina van Living Landscapes.

Blijf op de hoogte

Wil je op de hoogte gehouden worden van ontwikkelingen rond het Onderwaterbos in de toekomst? Schrijf je dan hier in voor de nieuwsbrief van Living Landscapes.

Onderwaterbos

1925

1975

2021

2050

Hoe was het ooit?

Afgesloten en doods

In 2021 ontwikkelen we het Onderwaterbos

Welkom bij het Onderwaterbos

Een toekomstige hotspot voor alles dat leeft

Onderwaterbos

Een hotspot voor diversiteit

Een boost voor de biodiversiteit

Trekpleister voor mensen

Over Living Landscapes

Blijf op de hoogte